Thứ sáu 01/02/2013

• Gửi bài viết qua email
• In ra
• Lưu bài viết này

Các ngày Lễ cúng Tết quan trọng

Không khí rộn ràng đón chào năm mới khi các chợ bày bán cá chép sống vào ngày 23 tháng Chạp. Tết Nguyên đán mở đầu bằng Lễ cúng tiễn ông Táo

1. Lễ cúng Tiễn Ông Táo
Theo phong tục truyền thống, cứ đến ngày 23 tháng chạp âm lịch, Táo Quân lại cưỡi cá chép bay về trời để trình báo mọi việc xảy ra trong gia đình với Ngọc Hoàng. Vì Táo Quân quanh năm ở trong bếp nên biết rõ mọi chuyện tốt xấu của mọi người. Cơm có ngon, canh có ngọt và gia đình có hòa thuận hay không đều này phụ thuộc vào Vua Bếp rất nhiều! “phương vị đặt bàn thờ ông Táo phải chính xác!”  và tránh cho ngọn lửa dưới bếp cháy thẳng lên dưới dạ bàn thờ.

Thần Táo quân gồm 3 vị, 02 táo ông và 01 táo bà. vào ngày 23 tháng chạp hàng năm, nhà nhà đều sắm sửa lễ vật thành kính tiễn ông Táo chầu trời.

Chuẩn bị lễ vật:
Việc cúng tiễn ông Táo được thực hiện tại gia. Lễ vật gồm có:
- Một mâm cỗ mặn, bánh, kẹo thèo lèo, trầu cau, rượu...
- Ba bộ mũ áo, hia hài táo quân, giấy chim bay, ngựa chạy cùng vàng nén.
- Ba cá chép sống.
- Nhang thơm, bông hoa, trái cây, đèn cầy

Văn khấn cúng tiễn ông Táo
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
- Con lạy chính phương trời, mười phương chư Phật
- Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân

Con tên là….. cùng gia đình ( chồng,vợ…),  ngụ tại số........, đường/phố ...., ấp/khu phố ............, xã/phường/thị trấn ......., huyện/quận/thành phố/thị xã ........, tỉnh/ thành phố .........
Nhân ngày 23 tháng Chạp chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, hiến cúng tôn thần, đốt nén tâm hương, chí thành bái thỉnh. Xin ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Thủ Thần Quân minh chứng cho chúng con. Ngài là vị chủ, ngũ tự gia thần, soi xét lòng trần. Trong năm sai phạm các tội lỗi lầm, cúi xin tôn thần gia ân châm chước, ban lộc ban phúc, phù hộ toàn gia: trai, gái, trẻ, già, an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, bách sự hanh thông, vạn sự như ý

Hôm nay ngày 23 tháng chạp chúng con tiễn Ông về trời, du xuân. Đến ngày 29 tháng chạp ( ngày cuối năm) con xin rước Ông về, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới.
Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ cầu xin, mong tôn thần minh chứng phù hộ độ trì.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

 

2. Rước Ông Táo
Trước giờ ngọ ngày 30 (năm nay là ngày 29) tháng chạp. Bàn thờ, bếp nấu phải được lau chùi sạch sẽ.

Chuẩn bị lễ vật: 
Nhang đèn, giấy vàng chim bay,ngựa chạy. Bông hoa, trái cây,bánh kẹo, thèo lèo, vàng miếng (Vàng miếng cúng xong đặt dưới bát nhang, để quanh năm. Đến 23 tháng chạp năm sau đến lúc cúng tiển Ông Táo  thì hóa vàng). Điều này tượng trưng cho gia đình xung túc, làm ăn phát đạt, trong nhà lúc nào tiền vàng cũng đầy đủ.

Văn khấn đón Ông Táo:
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
- Con kính lạy chính phương trời, mười phương chư Phật
- Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân

Con tên là….. cùng gia đình ( chồng,vợ…),  ngụ tại số........, đường/phố ...., ấp/khu phố ............, xã/phường/thị trấn ......., huyện/quận/thành phố/thị xã ........, tỉnh/ thành phố .........
Hôm nay ngày 29 tháng chạp chúng con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân
cung thỉnh rước Ông về tại gia đón mừng năm mới. Trong năm Đinh Tỵ nguyện cho gia đình con minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, gia lộc gia ân, làm ăn phát đạt, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.

Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân minh chứng, trở về phù hộ độ trì cho chúng con
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)

 

 

 

 

3. Lễ Tạ Mộ rước Gia Tiên về đón năm mới

 

 

*Lễ tạ mộ, hay còn gọi là lễ chạp

Ngày 30 Tết, mọi gia đình thường ra mộ tổ tiên và người thân đã khuất để lễ tạ Thổ thần, đắp thêm đất lên mộ, lau chùi, sửa sang mộ, trồng thêm hoa, rước vong linh gia tiên về đón năm mới.

Chuẩn bị lễ vật:
Trước khi ra mộ cúng. Nếu gia đình không có điều kiện ra mộ, có thể rước gia tiên về đón năm mới theo cách bày cỗ lên bàn thờ, đèn, hương hoa dâng cúng vào trưa (giờ Ngọ) ngày 30 Tết, rồi khấn tổ tiên về dự hưởng Tết với gia đình. Nên thắm hương bàn thờ Phật , trước  là kính Phật sau là trình qua, Xin cho vong linh Gia Tiên tên…..hưởng thọ…. được về cùng gia quyến đón mừng năm mới.

Mâm cỗ cúng gia tiên phải được chuẩn bị chu đáo biểu hiện nếp sống đạo đức, gia phong, là đạo lý, là di sản văn hóa về lễ giáo trong gia đình dòng tộc, mang tính nhân văn, đã được cộng đồng người Việt Nam lưu truyền cho tới nay.

Con cháu tụ hội quanh mâm cỗ ngày tết không đơn thuần được thưởng thức miếng ngon xưa ông, bà, cha, mẹ đã từng nấu mà còn là cơ hội được chứng tỏ mình vẫn tròn chữ hiếu, không đánh mất chữ lễ và không làm mai một chữ nghĩa. Dù con đường mưu sinh gập gềnh, khúc khuỷu mình vẫn không thể quên cội nguồn

Cho nên, chính gia đình là nơi mình tìm lại chính mình. Gia đình là nơi giúp cho mỗi người tự hoàn thiện mình, giúp cho mình giữ được chữ thiện, chữ tâm làm gốc.

Chuẩn bị lễ vật: :
- Hương hoa, trầu cau,bánh trái, giấy tiền, trà rượu, vàng mã.
- Lễ mặn hoặc lễ chay tùy theo gia chủ chuẩn bị. Mâm cúng lễ phải đầy đặn, bày biện cẩn thận mang ra ngoài mộ hoặc bày lên bàn thờ gia tiên.

Văn khấn lễ Chạp (tạ mộ ngày 30 Tết)
Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nam Mô Đại Thánh Cứu Bạt Minh Đồ Bản Tôn Địa Tạng Vương Địa Bồ Tát Ma Ha Tát (3 lần)
- Con lạy chính phương trời, mười phương chư Phật.
- Con kính lạy ngài Kim niên đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào phán quan.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại vương
- Con kính lạy ngài bản xứ thần linh Thổ Địa tôn thần.
- Các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ Long Mạch tôn thần, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ, cùng liệt vị tôn thần cai quản ở trong xứ này.

Kính lạy hương linh cụ: ………………pháp danh…………………hưởng dương…………
Hôm nay là ngày …. tháng Chạp năm .........., nhằm tiết cuối Đông, sắp sang năm mới.
Chúng con là: ……………………………………………………………………………….
Ngụ tại số: ……. , khu phố ………phường ……………..thành phố ..................tỉnh............
Sắm sửa phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo chư vị Tôn Thần, kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là: ……………………………………………., có mộ phần an táng tại đây về với gia đình, đón mừng năm mới, để cho con cháu phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp thâm ân, tỏ lòng hiếu kính.

Cúi xin chư vị tôn thần phủ thùy doãn hứa.
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, tâm nguyện lòng thành, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần)

4. Lễ tất niên chiều 30 Tết
Lễ Tất niên tại gia được tiến hành vào chiều 30 Tết. Trong ngày 30 Tết, mọi nhà đều dọn dẹp lau chùi để chuẩn bị đón Tết.

Chuẩn bị lễ vật: Bàn thờ Phật, bàn thờ Tổ tiên, với mâm ngũ quả, hương, hoa tươi, đèn nến, bánh chưng bánh tét, bia lon, nước ngọt… đầy đủ. Chân đèn được chùi bóng loáng.
Sau đó trang hoàng nhà cửa với hoa mai, cành đào, chậu quất , khai bánh mứt,v.v.
Sau khi công việc chuẩn bị cho gia đình một cái Tết đầm ấm, thiêng liêng vui vẻ hoàn tất, gia chủ phải chuẩn bị mâm cỗ cúng tất niên.
Mâm lễ cúng tất niên gồm:
- Mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét).
- Cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon tinh khiết, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.

Văn khấn Lễ Tất niên chiều 30 Tết
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ................. (1)

Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm ...................... (2)
Tín chủ (chúng) con là: ...........................................
Ngụ tại: …………………….......................... ..................................................
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.

Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)
 
5. Lễ đón giao thừa trong nhà và ngoài trời:
 
Giao thừa là thời khắc rất trang nghiêm, kết thúc năm cũ chuyển sang năm mới, đất trời giao hòa, âm dương hòa quyện, hoa lá nở tươi, người người hớn hở đón chào năm mới. Tiếng nói tiếng cười chúc phúc cho nhau. Trong năm mới được an lành hạnh phúc, vạn sự như ý
 
Chuẩn bị lễ vật::
Trái cây ngũ quả, chè xôi, vàng mã, hương, hoa, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (bánh tét), bánh giầy. (mâm lễ được đặt ngoài sân)
Khi chuông đòng hồ vừa điểm, gia chủ trong nhà thắp nén hương đầu tiên, các thành viên trong gia đình quây quần bên mâm lễ, bàn thờ tổ tiên, chờ đến lượt thắp hương cầu khấn cho một năm mới khỏe mạnh, vạn sự may mắn tốt lành…
 
Thập nhị Hoa giáp (12 Hoa Giáp) tương ứng với 12 năm. Mỗi năm có một vị Hành khiển trông coi việc nhân gian. Hết năm thì vị thần năm cũ bàn giao công việc cho vị thần năm mới. Cho nên phải cúng giao thừa ở ngoài trời để tiễn đưa thần năm cũ và đón rước thần năm mới.
 
Có 12 vị Hành khiển và 12 vị Phán quan. Phán quan là vị thần giúp việc cho các vị Hành khiển. Mỗi vị làm một năm dưới dương gian và cứ sau 12 năm thì lại có sự luân phiên trở lại.
1. Năm Tý: Chu vương Hành khiển, Thiên ôn hành binh chi thần, Lý tào phán quan.
2. Năm Sửu: Triệu vương Hành khiển, Tam thập lục thương hành binh chi thần, Khúc tào phán quan.
3. Năm Dần: Ngụy vương Hành khiển, Mộc tinh hành binh chi thần, Tiêu tào phán quan.
4. Năm Mão: Trịnh vương Hành khiển, Thạch tinh hành binh chi thần, Liễu tào phán quan.
5. Năm Thìn: Sở vương Hành khiển, Hỏa tinh hành binh chi thần, Biểu tào phán quan.
6. Năm Tỵ: Ngô vương Hành khiển, Thiên hao hành binh chi thần, Hứa tào phán quan.
7. Năm Ngọ: Tần vương Hành khiển, Thiên mao hành binh chi thần, Ngọc tào phán quan.
8. Năm Mùi: Tống vương Hành khiển, Ngũ đạo hành binh chi thần, Lâm tào phán quan.
9. Năm Thân: Tề vương Hành khiển, Ngũ miếu hành binh chi thần, Tống tào phán quan.
10. Năm Dậu: Lỗ vương Hành khiển, Ngũ nhạc hành binh chi thần, Cự tào phán quan.
11. Năm Tuất: Việt vương Hành khiển, Thiên bá hành binh chi thần, Thành tào phán quan.
12. Năm Hợi: Lưu vương Hành khiển, Ngũ ôn hành binh chi thần, Nguyễn tào phán quan.
* Chú ý: Trong các bài văn khấn giao thừa khi dâng hương ngoài trời đều khấn danh vị của các vị quan Hành khiển cùng các vị Phán quan nói trên. Năm nào thì khấn danh vị của quan Hành khiển và của Phán quan năm ấy
 
Văn khấn giao thừa trong nhà
 
- Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
- Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu khổ cứu nạn
-Nam mô Đức Bồ Tát Đại Thế Chí
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật
- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ,  ngài đương niên Ngô vương Hành khiển, Thiên hao hành binh chi thần, ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân, chư vị tôn thần
- Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh
Nay phút giao thừa tiễn năm Nhâm Thìn đón năm Đinh Tỵ
con tên là :……………...... tuổi ………….
ngụ tại số nhà ………, ấp/khu phố ……….., xã/phường………., quận/huyện/thành phố ..........., tỉnh/thành phố .....................

Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tiễn năm cũ đi đón năm mới đến, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, sữa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lể vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ,  Cửu quyền thất tổ, Bá thúc đệ huynh, Cô dì tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)
 
Văn khấn giao thừa ngoài trời
 
-Nam mô Vô Thượng Hư Không Địa Mẩu(3 lần)
- Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
- Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu khổ cứu nạn
-Nam mô Đức Bồ Tát Đại Thế Chí
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật
 – Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ, ngài cựu niên đương cai Hành Khiển,
  ngài đương niên Ngô vương Hành khiển, Thiên hao hành binh chi thần, Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, các Ngài Thổ Địa, Thần tài, Táo Quân
Long Mạch Tôn Thần, chư vị thần linh, Minh Thần cai quản ở khu đất này
 
Nay là phút giao thừa năm Đinh Tỵ
Chúng con là................. tuổi……..
Ngụ tại ......................
 
Phút thiêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Nay Ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Thượng Đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều đế khuyết, lưu phúc lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc. Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh. 
 
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên Đương cai, Ngài Tân niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, Chư vị Đại Vương, Ngài Bản xứ Thần Linh Thổ Địa, Phúc Đức Chính Thần, các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các Bản gia Táo Quân và chư vị Thần Linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật. 
 
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Thời thời được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, vạn sự như ý
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)

Ghi chú: Ngoài việc đứng trước bàn thờ (ngoài sân) khấn nguyện theo nội dung trên, quý vị sau khi cúng nên hóa bản văn khấn ngay rồi tưới một ít rượu cúng lên để gửi đến Ngài Đương niên hành khiển. Vì khi ấy trên trời đang nhộn nhịp gấp gáp diễn ra các cuộc bàn giao, nên có thể các Ngài không kịp nghe lời tâu bày thỉnh nguyện, nếu quý vị hóa văn bản này tức là đã kịp gửi văn bản thì sau Tết, rảnh rang, các ngài Thư ký sẽ trình lên Ngài Đương niên.
 
6. VĂN KHẤN THẦN LINH TRONG NHÀ (MÙNG 1)

Nam Mô A Di Đà Phật!(3 lần)
Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu khổ cứu nạn
-Nam mô Đức Bồ Tát Đại Thế Chí
-Trên con xin kính chín phương trời, mười phương chư phật
- Chư vị Tôn Thần. 
 
Hôm nay là ngày mồng 1 tháng Giêng, nhằm ngày Tết Nguyên Đán đầu xuân, giải trừ gió đông lạnh lẽo, hung nghiệt tiêu tan, đón mừng Nguyên Đán xuân thiên, mưa móc thấm nhuần, muôn vật tưng bừng đổi mới. Người người ấm no, nhà nhà hạnh phúc 
 
Tín chủ con là ................................ tuổi…….
Ngụ tại .............................................. 
 
Nhân tiết minh niên sắm sửa hương hoa, cơm canh lễ vật bày ra trước án, dâng cúng Thiên Địa Tôn Thần. Thiết nghĩ Tôn Thần hào khí sáng loà, ân đức rộng lớn. Ngôi cao vạn trượng uy nghi, vị chính mười phương biến hiện. Lòng thành vừa khởi, Tôn Đức cảm thông. Cúi xin giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho chúng con mọi người hoan hỷ vinh xương, con cháu cát tường khang kiện. Mong ơn Đương Cảnh Thành Hoàng, đội đức Tôn Thần Bản xứ. Hộ trì tín chủ, gia lộc gia ân, xá quá trừ tai. Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối, sự nghiệp hanh thông, sở cầu như ý. 
 
Dãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật

 

 

7. VĂN KHẤN TỔ TIÊN NGÀY MÙNG 1 TẾT

Nam Mô A Di Đà Phật!
Kính lạy:
- Đức Đương Lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật .
- Các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Cữu quyền thất tổ, Bá thúc huynh đệ, Cô dì tỷ muội, đường thượng tiên linh các hương hồn nội tộc, ngoại tộc. 
 
Nay theo Tuế luật, Âm Dương vận hành tới tuần Nguyên Đán, mồng Một đầu xuân mưa móc thấm nhuần, đón mừng năm mới. Con cháu tưởng niệm ân đức Tổ Tiên, như trời cao biển rộng, khôn đem tấc cỏ báo ba xuân. Do đó chúng con cùng toàn thể con cháu trong nhà sửa sang lễ vật, oản quả hương hoa kính dâng lên trước án. 
 
Kính mời các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Cữu quyền thất tổ, Bá thúc đệ huynh, Cô dì tỷ muội, nam nữ tử tôn nội ngoại. Cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, hâm hưởng lễ vật. Phù hộ độ trì cho con cháu năm mới an khang, mọi bề thuận lợi, sự nghiệp hanh thông. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Tín chủ lại mời: các vị vong linh, tiền chủ , hậu chủ ở trong đất này cùng về hâm hưởng. 
 
Giãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật
 
8. TIỄN GIA TIÊN (MÙNG 3 TẾT)
 
Lễ tiễn ông bà, hay còn gọi là hóa vàng kết thúc Tết Nguyên Đán có thể diển ra vào mùng 3 mùng 7, hay mùng 10 tùy thuộc vào thời gian ăn tết dài hay ngắn của các gia đình.

Chuẩn bị lễ vật:
Trong lễ này, dù nghèo hay giàu gia đình nào cũng cố gắng sắm sửa một mâm cơm có đầy đủ các món như gà luộc, thịt kho hột vịt, chả giò, bánh chưng… biểu hiện lòng thành kính thiêng liêng dâng lên tổ tiên, để con cháu thấy đó mà nhớ đến nguồn cội ông bà tổ tiên mà tâm niệm với tấm lòng hiếu thảo với gia đình.
Con gà cúng ngày mùng 3 phải thật no tròn chắc nịt, có cặp chân đẹp, mâm cổ bày cho thật long trọng, bộ tiền vàng mã cũng phải chuẩn bị thật chu đáo,để ông bà có một mùa xuân vui lòng, mãn nhãn cùng con cháu.

VĂN KHẤN LỄ TẠ NĂM MỚI (MÙNG 3)

Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy:
- Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
- Ngài Đương niên, Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, các Ngài Thổ Địa, Táo Quân,
Long Mạch Tôn Thần
- Kính thưa Thánh tổ, Lục tổ, Thất tổ nội ngoại tiên linh. Hôm nay là ngày mồng Ba tháng Giêng năm Đinh Tỵ

con tên .......................... tuổi…………….cùng gia đình quyến thuộc
Ngụ tại .......................................... 
 
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cúng dâng trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên Đán đã qua, nay xin thiêu hoá kim ngân, lễ tạ Tôn Thần, tổ tiên cữu quyền thất tổ nội ngoại hai bên, rước tiễn tiên linh trở về nơi an lạc, xã báo thân sanh về cỏi Phật, phát tâm Bồ Đề, phổ độ chúng sanh. Kính xin: lưu phúc lưu ân, phù hộ độ trì, dương cơ âm mộ, mọi chỗ tốt lành. Cháu con được chữ bình an, Bốn mùa tám tiết không hạn ách nào xâm, gia đạo hưng long thịnh vượng. Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam Mô A Di Đà Phật!

 

 

9. Sắm sửa lễ cúng vía thần Tài

 Lịch làm việc  năm nay đến ngày mùng 9, nhành hoa Mai trước ngỏ vẫn còn vàng óng, bạn bè đồng nghiệp gặp nhau vẫn câu chào hỏi chúc phúc đầu xuân, ấy mà đã đến mùng 10 tháng giêng rồi, ngày lễ vía ông Thần Tài, nhà nhà lại nô nức sắm sửa lễ vật cúng vía ông, mong được một năm làm ăn suôn sẻ, đắc lộc đắc tài. “Tiền vô như nước sông đà, tiền ra nhỏ giọt như cà phê fin”
 
Cầu cho một năm thuận lợi,làm ăn phát đạt, sung túc về tiền bạc thì ai lại chẳng muốn! cho nên nhà nào cũng muốn mình thành tâm, dâng lễ thịnh soạn, cầu xin được như ý
Hình tượng ông thần Tài quen thuộc mọi người với gương mặt hoan hỉ, tay cầm thỏi vàng, nhưng hiểu rõ về vị thần này thì không phải ai cũng biết. Thần Tài là vị thần chủ quản về tài lộc, được người phương Đông thờ từ rất lâu đời, vì mọi người đều mong muốn mình có nhiều tiền của, cuộc sống sung túc.

Tục thờ thần Tài của người xưa phân biệt: Văn Thần Tài và Võ Thần Tài. Văn thần Tài phù trợ cho người theo ngành “văn”, có nghĩa là những công việc văn phòng, sổ sách, giấy tờ, thơ ca hội họa… Còn Võ Thần Tài phù trợ cho gia chủ theo nghiệp “võ” như làm quan chức, chính quyền… Riêng việc kinh doanh thì “văn”, “võ” đều thờ thần Tài cả.

Đứng đầu là Chính nhất thần Tài Triệu Công Minh, có râu xồm, mặt đen dữ tợn, cưỡi hổ vằn, một tay cầm roi sắt, tay kia cầm chậu tụ bảo, thống lĩnh 4 bộ hạ gồm Chiêu Tài, Chiêu Bảo, Nạp Trân, Lợi Thị. Những tập đoàn kinh doanh, hay những công ty lớn thường thờ ông này, vì mang lại tiền lớn. Cúng Triệu Công Minh thần Tài vào ngày mùng 5 tháng Giêng âm lịch. Đồ cúng hết sức linh đình, công phu và thịnh soạn.

Hình tượng thần Tài phổ biến nhất là Văn Thần Tài, đội mũ cánh chuồn, râu đen 3 chòm, miệng cười rất tươi, tay cầm chậu tụ bảo hoặc thỏi vàng. Đây là vị thần được thờ cúng nhiều ở trong nhà, vì mang lại tài lộc và giữ tiền của cho gia chủ. Ông thường được thờ chung ở bàn thờ Thổ - Địa, tạo thành bộ 3: Ông Địa, Thần Tài, Thổ Địa.

Nói vui theo dân gian, thì cấp bậc của Văn Thần Tài thuộc “Trung ương”, tức là “công chức” trực thuộc Thiên Đình. Nhiều người thường nhầm Văn Thần Tài với Thổ Địa. Thổ Địa đội mũ vải, râu trắng 3 chòm, một tay cầm gậy đầu rồng, một tay cầm 3 thỏi vàng. Thổ Địa còn một tên khác là Phước Đức Chính Thần, là vị thần trông coi ghi nhận và ban Phước - Đức cho gia chủ. Nói cách khác, “tấu sớ” của Táo Quân hàng năm về chầu có phần đông “nhận xét” của Thổ Địa. Nếu gia chủ có nhiều nhà cửa, đất đai, thì Thổ Địa là người liên kết và theo dõi điền trạch đó. Xét theo cấp bậc, thì Thổ Địa cai quản một vùng rộng hơn ông Địa, cỡ “tổ dân phố”; còn cấp “quản lý” cao hơn là Thành Hoàng, thời xưa cai quản cả một làng, xã.

Còn lại trong bàn thờ đó là hình tượng ông Địa: bụng phệ, tay cầm quạt. Đây là vị thần trông coi nhà cửa, nói nôm na là “bảo vệ” nhà, giống như Môn Thần vậy. Trong tấm liễn sau lưng các ông có ghi “tiền hậu địa chủ”, thì ông Địa chính là hình tượng của các vị “chủ đất” này.

Trong vài năm gần đây, từ những công ty kinh doanh lớn đến các gia đình cũng thờ thần Tài đúng cách, nghĩa là bàn thờ Địa - Tài có đủ 3 ông, chứ không còn nhầm lẫn thần Tài với Thổ Địa nữa. Bàn thờ Địa - Tài có mặt trong hầu hết gia đình Việt Nam, nhiều bàn thờ được gia chủ dày công trang hoàng lên đến mấy chục triệu đồng.

Ngày mùng 10 tháng Giêng hằng năm mọi người thường cúng rất lớn, một số công ty kết hợp khai trương vào ngày này, do đây là ngày vía của thần Tài để may mắn thuận lợi hơn.
Cúng vía thần Tài phải chuẩn bị mâm lễ thịnh soạn có lợn quay (nhiều người thay bằng cá lóc nướng), một món mặn, một món xào, một món canh; trái cây có quýt, sơ ri, đu đủ vàng, đậu phộng sống; bộ tam sên, xôi chè đậu đỏ, 5 chum rượu … Nhiều người còn cầu kỳ luộc bắp cải tím và đặt bộ tam sên gồm trứng, thịt luộc, tôm luộc lên trên, với ý nghĩa hình tượng bắp cải luộc như bàn tay đang nắm giữ tiền. Đặc biệt có các loại bánh dậy nở lên, như bánh bông lan, bánh bò xốp. Giấy tiền, quần áo, vàng thỏi vàng miếng. (khi cúng xong giữ lại ½ số vàng thỏi vàng miếng, để phía sau lưng các ông) “tượng trưng lúc nào cũng có tiền vàng trong nhà”, số còn lại thì mang đi hóa vàng khi cúng vía thần Tài xong.

VĂN KHẤN VÍA ÔNG THẦN TÀI
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy:
- Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
- Ngài Đương niên, Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, các Ngài Thổ Địa, Thần tài, Táo Quân
Long Mạch Tôn Thần
 
Hôm nay ngày mùng 10 tháng giêng, ngày lễ vía ông Thần Tài, gia chủ con tên………..tuổi……..
thành tâm sắm bày lễ vật cung thỉnh các Ngài Đương niên, Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng, các Ngài Thổ Địa, Thần tài, Táo Quân Long Mạch Tôn Thần  giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. . Nguyện cho chúng con mọi người hoan hỷ vinh xương, con cháu cát tường khang kiện. Mong ơn Đương Cảnh Thành Hoàng, Thần Tài hộ trì tín chủ, gia lộc gia ân, làm ăn phát đạt mười phân vẹn mười. Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối, sự nghiệp hanh thông, sở cầu như ý. 
Nam Mô A Di Đà Phật.

 

 

 

Tác giả: Ngọc Cầm | Đã xem: 3640